Koło zamachowe to element o dużym momencie bezwładności, który wykorzystuje się do krótkotrwałego magazynowania energii mechanicznej – jest specjalnym łącznikiem pomiędzy silnikiem a układem sprzęgła. Tego typu rozwiązanie od lat stosowane jest w szeroko pojętej mechanice, znajdując zastosowanie w prostych konstrukcjach a także nowoczesnych silnikach samochodowych.
Koła zamachowe wykonuje się najczęściej z żeliwa sferoidalnego lub szarego. Wysokogatunkowe materiały posiadają dostatecznie dobre właściwości cierne, co jest istotne dla prawidłowej współpracy z tarczą sprzęgła i wspomagania sprzęgła. Unikalna budowa i efektywność sprawiły, że koło zamachowe znalazło zastosowanie w wielu dziedzinach mechaniki, nie tylko w motoryzacji.
Koło zamachowe w większości silników zostaje zamontowane obok wału korbowego za pośrednictwem kołnierza przy pomocy kilku śrub. Tylko w małych jednostkach napędowych o niewielkiej mocy koło zamachowe jest osadzane na stożkowym czopie. Takie rozwiązanie nie należy jednak do najlepszych z uwagi na niewielkie siły, które mogą być przenoszone z wału na koło zamachowe.
Obecnie stosuje się dwa rozwiązania kół zamachowych – sztywne i koła dwumasowe. O ile sztywne koło zamachowe jest mało awaryjne i większość kierowców łatwo o nim zapomina, to koło dwumasowe z kolei należy do części eksploatacyjnych – zużywa się wraz z postępującym przebiegiem samochodu i podlega wymianie. Koła dwumasowe są spotykane przede wszystkim w samochodach z silnikiem wysokoprężnym oraz w niektórych pojazdach użytkowych.
Koło zamachowe stosowano w samochodach od zawsze. Podzespół zapewnia równomierną pracę silnika oraz ułatwia jego rozruch. Najważniejszym jego zadaniem jest przeniesienie momentu obrotowego z jednostki napędowej na skrzynię biegów. Koło zamachowe współpracuje ze sprzęgłem – łączy wał korbowy z dalszą częścią układu napędowego i upłynnia pracę silnika. Od poprawnej pracy koła zamachowego zależy sprawność całego układu przeniesienia napędu. Dlatego podczas jego naprawy lub wymiany należy szczególnie zwrócić uwagę na poprawność jego montażu.
